Wat is een laag zelfbeeld?

Als je een laag (ofwel negatief) zelfbeeld hebt, ben je vaak onzeker over jezelf, je lichaam of uiterlijke kenmerken. Je kan ook twijfelen aan je karaktereigenschappen en persoonlijke kwaliteiten. Een laag zelfbeeld wordt ook wel een minderwaardigheidscomplex genoemd. 

Doe de zelfbeeld test

Hoe positief (of negatief) is jouw zelfbeeld? Met deze test kun je je zelfbeeld meten. Deze zelfbeeldtest is gebaseerd op de Rosenberg Self-Esteem Scale (RSE).

Onzekerheid

Ben ik wel goed genoeg? Kan ik dit wel? Ben ik wel knap genoeg, dun genoeg, grappig genoeg, slim genoeg, sportief genoeg, spontaan genoeg en ga zo maar door.

Met een laag zelfbeeld ben je geneigd vooral te letten op de negatieve aspecten uit je leven. Als er iets misgaat geef je jezelf hier vaak de schuld van. Je kunt gedachten hebben als "Ik ben niet goed genoeg" of "ik kan ook niks". Een laag zelfbeeld kan op den duur psychische klachten veroorzaken. Denk bij voorbeeld aan depressieve klachten of sociale angst.

Tegenwoordig spelen ook de perfecte plaatjes op social media een belangrijke rol in de vorming van je zelfbeeld. Je kan je eigen leven waardeloos gaan vinden, omdat je alleen maar ziet dat anderen altijd geweldige dingen meemaken of er perfect uitzien. Of omdat je je gaat meten aan het aantal likes dat je krijgt. Als je al een negatief zelfbeeld hebt ben je hier extra gevoelig voor.

Gevolgen van een laag zelfbeeld

Een negatief zelfbeeld kan leiden tot sociale angst. Merk je dat je steeds meer sociale gelegenheden uit de weg gaat? Dat je altijd bezig bent met de mening van anderen? Of dat het zweet je uitbreekt zodra je in het middelpunt van de belangstelling staat? 

Als je een sociale angststoornis hebt ben je continu bezig met de mening van anderen. Wat zullen ze van me vinden? Vinden ze dat ik raar loop of lach? Vinden ze me te dik, mijn kleren stom? Of vinden ze dat ik domme dingen zeg, of slechte grappen maak? Je bent er vaak zo mee bezig hoe je overkomt op anderen, dat je aandacht van het gesprek volledig weg is. En voor je het weet raak je daardoor de draad van het verhaal kwijt. Dat kan er voor zorgen dat sociale contacten stroef verlopen. En zo wordt je angst bevestigd.

Als je jong bent kan een laag zelfbeeld je aardig in de weg zitten. Het kan je belemmeren om nieuwe dingen te ondernemen of mensen te ontmoeten. En dat is juist zo belangrijk voor je ontwikkeling! 

Symptomen van een laag zelfbeeld

Als je een laag zelfbeeld of onzekerheid hebt dan kan je dat onder andere merken aan de volgende symptomen:

  1. Je bent kritisch op je uiterlijk en alles wat je doet
  2. Je cijfert jezelf steeds weg
  3. Je voelt je nooit trots op dingen die je bereikt hebt
  4. Je vindt anderen altijd beter dan jezelf
  5. Je onderschat jezelf
  6. Je hebt angst om te falenJe bent perfectionistisch
  7. Je tilt zwaar aan door jou gemaakte fouten
  8. Je kan slecht tegen kritiek
  9. Je zoekt naar bevestiging of waardering bij anderen
  10. Je bent somber of hebt last van depressieve gevoelens
  11. Je kijkt tegen anderen op en vergelijkt jezelf ermee (bv in de media)

Behandeling van een negatief zelfbeeld

Ervaar jij psychische klachten door je onzekerheid? Er bestaan verschillende behandelingen en online modules om een laag zelfbeeld te behandelen. De keuze voor een behandelvorm is afhankelijk van de aard en ernst van je klachten en je persoonlijke voorkeur.